|
www
Oorlogsschade
Reeds tijdens
de oorlog en onmiddellijk erna werd natuurlijk getracht, zowel door de
particulieren als door de gemeenteoverheid, schadevergoeding te ontvangen voor
de geleden oorlogsschade, waaronder dan in de brede zin werd verstaan: de
materiële schade aan gebouwen, goederen en wegen (gemeente), de persoonlijke
schade (verminkingen,..), de door de Duitsers opgelegde boeten, de diefstallen
van de legers, de opeisingen door de bezetter,...
In het
gemeentelijk archief Opwijk vinden wij tientallen aangiften van schadegevallen
en aanvragen van schadevergoedingen, vooral van particulieren, veelal op een
eenvoudig stukje papier, zonder veel bewijsstukken of veel details.
Het valt op
dat het vooral mensen zijn van ‘t Eeksken –de gevechtszone van eind september
1914- en mensen die woonden of eigendommen hadden aan de grote steenwegen (Klei,
huidige Steenweg op Vilvoorde, uiteraard in verband met doortrekking van de
troepen) die schadeclaims indienden.
Het was dan
aan de gemeenteadministratie om al die aanvragen te bundelen, te ordenen,
eventueel te evalueren,…
Eén van de
meest in het oog springende is wellicht deze van notaris voor de door de
Duitsers gestolen sigaren en flessen wijn (aug. 1915).
Ook de
stationsschef
Jan
Baptist Ocula leed in september en oktober 1914 schade en diende een schadelijst
in. De vertaling uit het Frans luidt als volgt:
Lijst van de voorwerpen die beschadigd en ontvreemd werden bij Mr. Ocula,
stationschef van Opwijk:
|
Op
2 sept. 1914 – Breuk in de slaapkamer tengevolge van het dynamiteren
van de geldkast van het station: |
|
-
marmeren blad van de wastafel |
fr. 30.- |
|
-
2 wasstellen van de wastafel |
fr. 52.- |
|
-
volledig ontwrichte wastafel en gespleten hout van het bed |
fr. 50.- |
|
-
diefstal van een tas met een geldbeugel Met 22 fr. |
fr. 40.- |
| |
172.- |
|
Omdat ik uit het station verdreven ben, werd de schade en de
diefstal maar vastgesteld na het vertrek van de soldaten, nl.
pionniers van het garnizoen van Aaborg. |
|
Op
28 sept. 1914 – Een koperen waterketel die uitgeleend werd aan een
soldaat, werd niet teruggebracht |
fr. 36.- |
|
Op
30 sept. 1914 - Diefstal van 12 kippen door de soldaten van de
gepanserde trein N° 7, luitenant Blau. Deze diefstal werd
vastgesteld door de buren die - zo nodig – met naam mogen vernoemd
worden. |
|
|
Op
8 okt. 1914 – Diefstal van planken door de soldaten van de
veldbakkerij n° 23. Deze diefstal werd maar naderhand vastgesteld. |
fr. 8 |
| |
224 |
Eén van de
vele optellingen van Duitse schuld die de gemeente maakte:
|
Duitsche
schuld |
|
Aan Anselmus Saerens 200 kilo patatten, een mijt hout, op
26 september 1914 Baterie 12 |
35
fr. |
|
Aan Frans Esselens 4 hoenders patatten hooi klaveren hout
strooi,
26
september 1914 Baterie 12 |
56 fr. |
|
Aan De Hertogh Adolf, hooi, stroo, hout, patatten,
hoenders,
26
september 1914 Baterie 12 |
52 fr. |
|
Aan Van Crombrugge Arthur 75 kilo haver op 26 september
1914 Baterie 12 en
400 kilo haver op , 21 augustus 1914 Regim. Ulanen |
95
fr. |
|
Aan Petrus Esselens wagenmaker, een dijsel in den wagen der
brigade Ersatsbattailon 11,
op 26
september, 50 pons vet 5 pond vleesch 3 brooden 3 pond boter 25 kilo
patatten |
80 fr. |
|
Aan Wed. P. Saerens 8 vette kiekens, een mijt hout op 26
september 71 Batl. 11 komp. en 400 kilo haver op 21 Augustus reg. Ulanen |
130
fr. |
|
Aan Esselens Benoit 1 brood, 4 pond vet, 8 pakken buschuit,
4 tegels 18 mastellen
op 26
september (11 komp. Infanterie) |
10,50
fr. |
|
Aan Van Humbeeck Eduard een melkschaap 31 Augustus Rg 7 24
en op 26 september
2 pond vet Bat 11 reiuriert 2 |
32 fr. |
|
Aan De Valck Petrus 150 kilo patatten 26 september 125 pond
pekelvleesch 2 brooden
3 pond boter 4 komp. Brig. Ers Batl. 9 |
145
fr. |
|
Aan De Cock Egied 16 hoenders op 31 Ogustus Bat. Res J.R.
27 en 100 kilo patatten Batilon W.L. |
50 fr. |
|
Aan Jos. Bieseman 17 hoenders 31 Ogustus reserve Enfanterie
Batl. |
48 fr. |
|
Aan Coreman Thof. kar en peerd 150 kilo haver 21 Ogustus
Reg. Ulanen 21,8,14 |
630
fr. |
|
Aan Meersman R. 3 kilo hoofnagels 5 hoefijzers reperatie
voor voorderboom en nog
wagens te
6 October Dragonder reg. 2 |
15,6
fr. |
|
Aan Mostinx L. 30 kilo haver 27 september 4 devise |
7 fr. |
|
Aan Luipaert Ad. 21 Ogustus reg. Ulanen gepakt |
14 fr. |
|
Aan De Pauw H. 3 sergies en sprei en deel hout op 26
september |
20
fr. |
|
Aan W. Van Humbeeck 12 kiekens 1 september Bat. Res. J. R
27 6/24 |
32 fr. |
|
Aan Andriesens L. 6 flessen wijn 4 brooden 5 pond boter 5
flesschen stout
26
september 9 brig. Enfaterie |
27 fr. |
|
Aan Frans Coreman 4 vette verkens 800 pond strooi en graan
op 8 October en
26
september 139 Ert. Brig. 9 batterie 11 |
675
fr. |
|
Aan Van Riet
J. Agust kar en peerd 21 Ogustus 1914 reg: Ulanen en 50
kilo schoone Peren 6 October Unfaterie |
765
fr. |
Of de
gevraagde schadevergoedingen ooit helemaal werden uitbetaald is natuurlijk een
andere kwestie.
In een volgend deel (einde van de
oorlog, naweeën, herdenkingen,..., 2018)
gaan wij verder in op de afhandeling van een aantal schadedossiers.
|
