Verwijdering van graven van oud-strijders 1914-1918
Vernieuwing van een 'vals' heldenhuldezerkje

Geplaatst op 20-10-2014

Met een brief van 14-09-2014 vroeg Heemkring Opwijk-Mazenzele (HOM) aan het Opwijks gemeentebestuur het behoud van de graven (met de grafstenen) van alle oud-strijders WO I op de drie Opwijkse begraafplaatsen. In onze gemotiveerde vraag werd, als voorbeeld voor elk van de drie begraafplaatsen, enkel een graf genoemd waarop duidelijk te zien is (te lezen valt) dat het om een oud-strijder gaat, met name Jules Chomé op de begraafplaats Opwijk-centrum, Frans Meert te Mazenzele en Benoît Willems te Droeshout - zie volledige inhoud op www.heemkringopwijk.net/HOM-alg/nieuws/fr/242.htm. Dat deze graven gelegen zijn buiten het zogenaamd gemeentelijk 'erepark' mag o.i. geen enkel verschil uitmaken voor het respect en waardering die onze gemeenschap dient op te brengen voor alle oud-strijders. Op de begraafplaats van Mazenzele is er trouwens niet eens een erepark voor oud-strijders.

Het College van Burgemeester en Schepenen antwoordde dat men besliste om bij zijn vroeger ingenomen standpunt te blijven, met name het verwijderen van de betrokken graven. Het getuigt van weinig eerbied dat net op het ogenblik dat er overal herdenkingen plaatsvinden rond 100 jaar Eerste Wereldoorlog de graven van mensen die meer dan vier jaar in erbarmelijke omstandigheden vochten voor ons belangrijkste democratische recht, onze vrijheid, worden geruimd. Het plaatst meteen (de weinige) activiteiten die de gemeente in het kader van deze herdenkingen wil organiseren in perspectief. Schone schijn, meer niet.

Deze beslissing van het gemeentebestuur om nu juist tijdens het herdenkingsjaar WO I graven van oud-strijders te verwijderen, steekt schril af met zijn beslissing om op de begraafplaats van Opwijk-centrum (Ringlaan), zogezegd in het kader van de herdenking WO I, een zogenaamd 'heldenhuldezerkje' te vernieuwen. De gemeente ging hiermee erg gewillig in op erg zwak gemotiveerde vraag van de Vlaamse Volksbeweging - afd. Opwijk (VVB). Het zerkje ligt ook buiten de ereperken.
Dergelijk authentiek heldenhuldezerkje (Iers kruis met de leuze AVV-VVK en Blauwvoetafbeelding) is een ontwerp van de Vlaamse kunstenaar en WO I - soldaat Joe English (vader was van Ierse afkomst, † aug. 1918 in het legerhospitaal te Vinkem). Voor de uitvoering werd alleen gewapend beton gebruikt. Het werd ontworpen en uitsluitend gebruikt voor gesneuvelde of (tijdens de oorlog) in dienst overleden Vlaamse soldaten.
Op de begraafplaats in Opwijk-centrum ligt geen enkele gesneuvelde soldaat begraven. De gemeente lijkt zelfs niet te weten om wiens graf het hier gaat.
Blijkbaar maakte men hier in Opwijk destijds misbruik van het origineel ontwerp van een echt heldenhuldezerkje. En dit voor het graf van een 19-jarige jongen die in jan. 1927 overleed aan een ziekte. Zijn zerkje werd op 19-06-1927 'ingehuldigd' op het kerkhof rond de Sint-Pauluskerk. Het graf werd dan ca. 1935 overgebracht naar de nieuwe gemeentelijke begraafplaats op den Bocht (huidige Ringlaan). In onze publicatie Getuigenissen van de «andere oorlog». Opwijk en Mazenzele (en omstreken) 1914-1918 (2004) meldden wij al de waarschijnlijkheid (op basis van mondelinge mededeling) dat daar geen gesneuvelde soldaat of oud-strijder zou begraven zijn.
Het zerkje heeft dus zeker niets te maken met WO I, maar alles met Vlaamse symboliek. Het werd dan ook vernieuwd om louter politieke redenen.
De vernieuwing van dit vals 'heldenhuldezerkje' kostte  wel enkele duizenden euro's belastingsgeld.
Ondertussen verdwijnen in Opwijk, Mazenzele en Droeshout graven van echte oud-strijders en met hen hun meest tastbare herinnering, definitief.