|
Opwijk,
21 april 2009
College van Burgemeester en
Schepenen van de gemeente Opwijk
Gemeentehuis
1745 OPWIJK
Mevrouw de burgemeester, mevrouwen en
heren schepenen,
| Betreft: |
openbaar onderzoek 'verbouwen van een
bestaande woning' Schoolstraat 81 |
In het kader van het openbaar onderzoek (tot 22 april 2009)
wensen wij hierbij onze opmerkingen en voorstellen te geven in
verband met de aanvraag tot het verbouwen van de bestaande
woning Schoolstraat 81.
Toelichting bij het
gebouw
De bestaande woning
Schoolstraat nr. 81 is een deel (samen met nr. 79) van de eigen
woning, met architectenatelier, van de talentrijke Opwijk
bouwmeester Paul Semal.
Het geheel werd ca. 1935 opgetrokken in zijn
typische modernistische stijl.
Door het (initieel) uitzonderlijk gaaf architecturaal concept
(zowel de gevels als de binneninrichting), de puurheid van de
modernistische bouwstijl, het erg oordeelkundig
materiaalgebruik,… is dit gebouw één van de meest waardevolle
woongebouwen van ons erg schaars geworden plaatselijk bouwkundig
en architecturaal erfgoed. Zie diverse foto's van het gebouw ca. 1935
in bijlage (buiten- en binnenopnamen).
Architect Paul Semal:
Peter Paul Semal, ° Opwijk 7 juni 1891, † Antwerpen 21 februari
1975, enige zoon van Carolus Josephus, handelaar, en Joanna
Catharina Van Humbeeck, x Antwerpen 16 juli 1925 met Victoria
Mertens (° Merksem 18-10-1895, dochter van Cornelius en van
Catharina Geeraerts).
Hij liep lagere school in Opwijk (gemeenteschool), middelbaar
onderwijs in het St.-Pieterscollege Jette en daarna
architectuuropleiding 1909-1913 in het St.-Lucas Instituut te
Schaarbeek. Voortzetting van zijn studies en stage in Den Haag
(Nederland) van 1913 tot 1916.
Hij was actief, met zijn modernistische stijl, voor nieuwbouw en
renovatie voor de woningbouw, landbouwbedrijfsgebouwen, scholen
en kerken, nijverheidsgebouwen (melkerijen, brouwerijen,
bloemmolens,…).
Paul Semal was burgemeester van Opwijk van januari 1942 tot juni
1943.
Hij vertrok met zijn gezin uit Opwijk naar Antwerpen in augustus
1943.
Paul Semal was ook de bouwmeester van de 'nieuwe' Waag (Singel,
1935), de gemeentelijke jongensschool van Nijverseel (1937-'38,
beschermd monument) en de kerk van Nijverseel (1938-'39), …
allen in een modernistische stijl.
Volgens bevestigde mondelinge bronnen was Paul Semal ook de
architect hier in Opwijk van onder meer:
| - |
de burgerhuizen in
Kloosterstraat nrs. 26-28 en 32-34 |
| - |
een deel van
NOSTA-gebouwen |
| - |
het woonhuis van
veearts Jozef Vereertbrugghen (Stationsstraat 16,
cottagestijl) |
| - |
huizen in de
Stationsstraat nrs. 18 en 20 (huizen 'Van Mollem') |
| - |
het villaatje
Nieuwstraat nr. 17 |
| - |
2 woonhuizen in de
Processiestraat (nrs. 6 en 8, cottagestijl) |
| - |
het woonhuis
Stationsstraat nr. 45 |
| - |
… |
|
Tot zijn
typische modernistische stijl behoren zeker o.m. ook
|
| - |
zijn eigen woning in de Schoolstraat (ca. 1935, later
gewijzigd en in 2 woningen gesplitst, nu Schoolstraat
nrs. 79 en 81) |
| - |
het woonhuis voor A. Luypaert-De Ridder (1941, nu
Marktstraat nr. 37, tijdelijk ING-vestiging), |
| - |
het woonhuis van meester Frans Hofman-De Mayer (nu
Heirbaan nr. 18, met gewijzigde voorgevel). |
| - |
nog bestaande (maar gewijzigde) aan elkaar gekoppelde
werkmanswoningen voor Leonie Stobbelaers (nu Doortstraat
nrs. 98 en 100), |
| - |
de woning voor O. Wermoes (1942, nu Schoolstraat nr. 85,
nu deel van Initiatief voor Buitenschoolse Opvang–I.B.O. |
| - |
het huis Schoolstraat nr. 91 (hoekhuis met
Karenveldstraat) |
| - |
de villa 'Moortgat' in Baardegem (Dorp 87) |
| - |
... |
Meer info: publicatie Breken en bouwen. Wonen in
Opwijk en Mazenzele 16de-21ste eeuw, pag. 53 en 54 (noten
(7) en (8) en illustratie op binnenzijde van achteromslag.
Publicatie bij Open Monumentendag 2007, ook raadpleegbaar op de
internetsite
www.heemkringopwijk.be/fr/omd-2007_publicatie.htm.
De procedure
Voor de recent
uitgevoerde bouwwerken (eind 2008-jan.-februari 2009) werd geen
enkele voorafgaande bouwvergunning aangevraagd.
De gemeente Opwijk was op de hoogte (zeker sinds 9 februari
2009) van de aan gang zijnde bouwwerken zonder vergunning. Het
gemeentebestuur nam blijkbaar geen enkel initiatief in verband
met deze manifeste bouwovertreding.
Op 17 of 18 (?) februari werden de werken door de dienst
Agentschap Inspectie RWO (Vlaamse Overheid) stilgelegd
(overtreding RW.04/2009/02/09).
In tegenstelling met andere soortgelijke gevallen
(overtredingen) vermelden de aankondigingsdocumenten voor huidig
openbaar onderzoek op geen enkele wijze dat het hier gaat om een
'regularisatie'-dossier.
Opmerkingen bij
het dossier (plannen, foto's,…) voor de stedenbouwkundige
vergunning
| - |
Verklarende
stedenbouwkundige nota – 1 Voorwerp van de aanvraag:
wij betwijfelen ten zeerste dat het gebouw een
verbouwing is van het veel ouder naastliggend gebouw.
Het is wel zo dat voor de bouw van het huidig huis nr. 82
ca. 1935 (deel van een geheel met de nr. 79), er een
deel van het woonhuis van de vroeg-negentiende-eeuwse
hoeve 'Moens' op de hoek van de toenmalige Dorpsstraat
(nu Schoolstraat) en de vroegere Oudhofstraat (met nog
bestaand spoor langs de kant Schoolstraat tussen de
huidige nrs. 85 en 89) afgebroken werd. De overige deel
van deze hoevewoning werd afgebroken eind februari 2007.
Een deel van de gemeenschappelijke?) dragende
scheidingsmuur, met daarin verwerkt een oud houten
dakspant, bleef wel behouden. De kelder van het vroegere
hoevegebouw liep (loopt) nog wel gedeeltelijk door tot
onder het naastgelegen woonhuis nr 81.
Bij de bouw van de woning nr. 81 (en 79) werd reeds een
betonnen verdeelbalk in de scheidingsmuur (zijgevel
west) geïntegreerd.
Is de nu toegevoegde betonnen ringbalk boven de 2de
verdieping wel gerealiseerd (enkel) voor het oplossen
van een stabiliteitsprobleem of veeleer om het gebouw
met ca. 34-40 cm te verhogen waardoor de hoogte onder
het plafond van de 2de verdieping kon opgetrokken
worden? |
| - |
de documenten (plannen en
foto's) verwijzen, op diverse plaatsen voor de
'bestaande situatie', naar de situatie van ca. 20 februari
2009, dus van na de werken zonder vergunning, en dus
niet naar de situatie van vóór de aanvang van de werken |
| - |
er is geen plan van de
zijgevel oost (doorsnede door huidig huis nr. 79 en deel
dat als gevel van nr. 81 uitsteekt boven dak van nr. 79).
Dit geveldeel onderging nochtans diverse wijzigingen: |
| |
- |
gedeeltelijke afbraak
zonder heropbouw van verhoogd gedeelte (met ingewerkte
schouw (?)) en horizontale sierbanden langs de
straatzijde |
| |
- |
algemene verhoging van de
gevel door toevoeging 'ringbalk' in zichtbaar beton,
|
| |
- |
toevoeging van zware
dakoversteek met bekleding in kunststofplaten, enige
wijziging van vensteropeningen,…) |
| |
- |
... |
| - |
op
de plannen lezen wij: 'Buitengevels blijven behouden'.
In feite worden de gevels verhoogd met ca. 40 cm, werden
er zware dakoversteken geplaatst (met bekleding in
kunststofplaten), werden er gevelgedeelten afgebroken
(het verhoogd gedeelte op de gedeeltelijke gevelmuur
tussen de huidige nrs. 79 en 81, typisch voor de
modernistische stijl van architect P. Semal – zie
diverse andere gebouwen van zijn hand), werd er een
(zichtbare) betonnen ringbalk geplaatst,… |
| - |
op
de plannen lezen wij: 'Vernieuwde oversteek in Trespa
(Volkern) Antraciet'.
Maar bij bestaande situatie
van vóór de recente verbouwingen waren er helemaal geen
dakoversteken. Zij kunnen dus ook niet 'vernieuwd'
worden. Er was enkel een muurafdekking. |
| - |
de
afwerking in de gevels van de toegevoegde zichtbare
betonnen ringbalk is nergens vermeld (zichtbaar beton,
bezetting, baksteenbekleding, verfafwerking, kleur,… ?) |
| - |
... |
Voorstel
Onze heemkundige en erfgoedvereniging
pleit voor het maximaal mogelijke behoud van het oorspronkelijk
concept en architecturaal geheel, met al zijn details, van het
initieel eigen woonhuis met architectenatelier (waarvan de
huidige nr. 81 deel uitmaakt) zoals Paul Semal het ca. 1935
bouwde.
Ter informatie voegen wij in bijlage 2 bladen met foto's (binnen
en buitenopnamen) van het gehele gebouw (nu Schoolstraat nrs. 79
en 81) in modernistische stijl, ca. 1935.
Het HOM-bestuur wenst dat deze
opmerkingen en dit voorstel opgetekend worden in het
proces-verbaal van het openbaar onderzoek en in het dossier
gevoegd worden. Wij vragen dat elk van onze opmerkingen
en voorstellen zou onderzocht en beantwoord worden.
Met de meeste hoogachting,
voor het HOM-bestuur,
|
Maurice WILLOCX |
Ingo LUYPAERT |
|
bestuurder |
voorzitter |
|
