E-mailzine van

Heemkring
Opwijk-Mazenzele

2003-02

15 februari 2003.

INHOUD

HOM-Heemkundig archief en documentatie

Heemkring
Opwijk-Mazenzele

Contactadres:

Bolstraat 93
1745 OPWIJK

Tel: 052-35 50 27

E-mail:

heemkringopwijk@hotmail.com

URL:

www.heemkringopwijk.be

Bankrek. nr.:

068-2164258-21

Deze electronische nieuwsbrief wordt gratis en volledig vrijblijvend bezorgd aan alle geïnteresseerden.

Klik hier als u zich wil inschrijven op de HOM-nieuwsbrief.
Inschrijven HOM-nieuwsbrief.

(E-mail, leeg of met toevoeging van een eigen mededeling maar met behoud van het onderwerp).

Een nieuwe geïnteresseerde abonnee (vriend, kennis, familielid,...) voor deze nieuwsbrief geeft u hier op!

(E-mail, leeg of met toevoeging van een eigen mededeling maar met behoud van het onderwerp).

U ontvangt een HTLM versie van de nieuwsbrief. Indien uw e-mail programma geen HTLM ondersteunt, dan krijgt u enkel de tekstversie te zien.

Klik hier als u zich wil uitchrijven op de HOM-nieuwsbrief.
Uitschrijven HOM-nieuwsbrief.

(E-mail, leeg of met toevoeging van een eigen mededeling maar met behoud van het onderwerp).

Reageren

Reacties, suggesties, complimentjes en kritiek in verband met de inhoud, de presentatie, de verspreiding,... van deze nieuwsbrief kan je mailen naar 
heemkringopwijk@hotmail.com

Archief

Alle gepubliceerde HOM-nieuwsbrieven kunnen geraadpleegd worden in het archief op de HOM-internetsite http://heemkringopwijk.net/HOM-alg
/fr/nieuwsbrieven.htm

Copyright © 2002
Heemkring Opwijk-Mazenzele 

Naar boven

1.

Heemkundige praatavond

'Buurtwegen in Opwijk en Mazenzele'

Deze heemkundige praatavond “Buurtwegen in Opwijk en Mazenzele”, voorzien voor woensdag 19 februari 2003, werd wegens omstandigheden naar een latere datum verschoven.

Meer info op  ..\fr\buurtwegen_o-m.htm.

Naar boven

2.

Afschaffing van voetwegen in de Esp?

Het openbaar onderzoek voor de gedeeltelijke afschaffing van de buurtwegen nrs. 57, 61 en 112 in de Esp werd afgesloten op 22 januari 2003.

Men kan de opmerkingen, bezwaren en voorstellen ingediend door de Heemkring Opwijk-Mazenzele (HOM) lezen op de internetsite http://heemkringopwijk.net/HOM-alg/fr/buurtwegen-esp-b.htm.

Naar boven

3.

Getuigen van 'de andere oorlog'.

Velen zullen zich ongetwijfeld nog de grootse tentoonstelling 'De andere oorlog. Opwijk-Mazenzele 1914-1918' herinneren die onze vereniging van 11 tot 19 november 1989 organiseerde.

Het is onze bedoeling om tegen de 90e verjaardag van het einde van WO-1 (eind 2004) een publicatie te verzorgen over deze bijzondere periode in onze geschiedenis.

Een publicatie opbouwen rond een oorlogsperiode voor een dorp dat al bij al gespaard bleef van de ergste oorlogsgruwelen, waar geen grote veldslagen plaats vonden en dat op een eerder veilige afstand kon blijven van het front, lijkt op zichzelf misschien een overmoedig initiatief.

Maar ook voor onze kleine dorpen Opwijk en Mazenzele schreef de grote oorlog een apart verhaal. Een verhaal van overmacht, van plundering, brandstichting en moord, van armoede en honger, van verknechting en vernedering door een vreemde wrede bezetter. Een verhaal ook van ca. 350 jongens en mannen, dienstplichtigen en vrijwilligers, die jarenlang aan het front dienst deden voor het vaderland, en waarvan er helaas een 30-tal hun geliefd dorp en hun familie, hun kennissen en vrienden nooit meer terugzagen.

Het ligt niet in onze bedoeling een nieuwe geschiedenis te schrijven van de oorlog in onze dorpen en over onze frontsoldaten, maar wel om in de eerste plaats een gestructureerde verzameling te brengen van authentieke bronnen uit die periode, aangevuld met becommentarieerde relatieve illustraties. Wij denken onder meer aan aan diverse oorlogsdagboeken, zowel van het 'thuisfront' als van onze soldaten in de strijd, aan verslagen van plaatselijke hulporganisaties, aan de Opwijkse frontblaadjes, aan briefwisselingsstukken van onze gemeentebesturen,...

Wie ons wil helpen met ideeën, met archief- en documentatiemateriaal of met illustratiemateriaal neemt best contact op met

Naar boven

4.

Gemeentelijk archief binnenkort open ?

Begin augustus 1995 (dus ruim 7 jaren geleden) werd het gemeentelijk heemkundig archief op een brute en om absurde redenen door de toenmalige burgemeester gesloten voor onze heemkring en voor alle geïnteresseerden - zie http://heemkringopwijk.net/HOM-alg/fr/gha.htm.

De afgelopen maanden werd het archief- en documentatiebestand (of delen ervan) verhuisd naar het vroegere gemeentehuis van deelgemeente Mazenzele (Steenweg) - zie onze eerste reactie hierop in onze HOM-nieuwsbrief 2002-01 http://heemkringopwijk.net/HOM-alg/fr/nieuwsbrieven.htm.

De gemeenteraad van 23 januari 2003 keurde een nieuw archiefreglement, een leeszaalreglement en het aanvraagformulier voor het raadplegen van bescheiden goed. De vorige goedgekeurde versie van deze reglementen, enkele jaren oud, werden nooit toegepast vermits het archief gesloten bleef! Het nieuwe archiefreglement werd niet voorgelegd aan de gemeentelijke Cultuurraad voor advies, alsof de zorg en de openstelling van het (heemkundig) gemeentelijk archief geen culturele aangelegenheid is!

Daar waar in september 2002 nog werd uitgegaan dat het archief toegankelijk zou zijn voor het publiek vanaf 1 januari 2003, wordt nu aangekondigd dat de opening van het gemeentelijk archief in lokalen (op verschillende verdiepingen) van het oud gemeentehuis van Mazenzele voorzien is voor vrijdag 21 maart 2003.

De vraag blijft natuurlijk of het geheel van het archiefbestand, zoals wij het kenden tot augustus 1995, zal raadpleegbaar gesteld worden voor het publiek. Afwachten en hopen maar...

Onder meer in het door de gemeenteraad goedgekeurd Cultuurbeleidsplan 2002-2006 - Gemeente Opwijk werd voor dit gemeentelijk en heemkundig archief de nieuwe benaming 'OPWIJKS ARCHIEF' aangekondigd.
Uiteraard dekt hier de vlag de lading helemaal niet.
Alhoewel wij ons best bewust zijn van de omvang en de inhoud van het gemeentelijk heemkundig archief (hopelijk wordt alles opengesteld) bevindt er zich nog een belangrijke hoeveelheid Opwijks archief- en documentatiemateriaal bij particulieren en bij verenigingen, uiteraard ook in het HOM-archief- en documentatieverzameling, in het Algemeen Rijksarchief te Brussel, in de stadsarchieven van Dendermonde en Gent, in de kerkarchieven van de parochies, in het archief van het bisdom Mechelen, bij bedrijven en scholen, bij de zustercongregatie van Vincentius a Paulo, in het Kadoc (Leuven) en bij tal van andere instellingen en organisaties.  Van de overgrote meerderheid van deze archief- en documentatiebestanden bezit het gemeentelijk archief geen exemplaar of kopie. Hier dan spreken van het 'Opwijks Archief' is zeker niet gepast en totaal misleidend.

Naar boven

5.

Openbaarheid van bestuur ?
Minister treedt Heemkring opnieuw bij.

In het kader van het openbaar onderzoek voor het ontwerp gemeentelijk ruimtelijk structuurplan (2 sept. – 2 december 2002) vroeg het bestuur van de Heemkring Opwijk-Mazenzele (HOM), met een brief van 21 oktober 2002, aan de gemeente Opwijk inzage (met eventueel mogelijkheid een kopie van sommige stukken te laten maken) van de verslagen van de “chronologische inspraakvergaderingen” opgesomd in de bijlage 2 van het ontwerp ruimtelijk structuurplan.

Onze vraag was gesteund op de federale wet van 12 november 1997 betreffende de openbaarheid van bestuur in de provincies en gemeenten en op het Vlaams decreet van 18 mei 1999 betreffende de openbaarheid van bestuur.

De gemeente antwoordde niet binnen de wettelijke vastgestelde termijn van 30 dagen. Dit was dus al een impliciete weigering tot openbaarheid van bestuur.

Met een brief van 27 november 2002 stelde het HOM-bestuur beroep in tegen deze weigering.

Met een schrijven gedateerd 28 november 2002 laat het College van Burgemeester en Schepenen weten niet te kunnen ingaan op de vraag op basis van art. 7, 4° van de wet van 12 nov. 1997 waarbij het College poneerde: “De vraag is kennelijk te vaag geformuleerd.”.

Op 13 januari 2003 stelt de Commissie voor de Toegang tot Bestuursdocumenten (Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken) in een advies het Opwijks gemeentebestuur in het ongelijk. De Commissie is van mening dat het College ten onrechte art. 7, 4° van de wet van 12 november 1997 inroept om de toegang tot de gevraagde bestuursdocumenten te weigeren omdat de aanvrager verwijst naar een lijst van vergaderingen in het ontwerp van gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. Hieruit kon de gemeente voldoende afleiden om welke bestuursdocumenten het ging.

Met dezelfde motivering als deze van de Commissie stelt nu ook Paul Van Grembergen, Vlaams minister van Binnenlandse Aangelegenheden, Cultuur, Jeugd en Ambtenarenzaken, de gemeente Opwijk opnieuw duidelijk in het ongelijk. Het beroep van het HOM-bestuur van 27 november 2002 tegen de impliciete weigering van de gemeente Opwijk tot inzage van de verslagen van de “chronologische inspraakvergaderingen” opgesomd in bijlage 2 van het ontwerp ruimtelijk structuurplan van Opwijk, wordt ingewilligd.

Het geheel van de beslissing werd opgenomen in een ministerieel besluit '...houdende de gedeeltelijke inwilliging van het beroep van de Heemkring Opwijk-Mazenzele tegen de impliciete weigering van inzage in en afschrift van bestuursdocumenten – Gemeente Opwijk', gedateerd 16 januari 2003.

De beperking door de “gedeeltelijke” inwilliging van het beroep van de HOM behelst enkel het tweede luik van onze vraag, nl. de eventuele mogelijkheid een afschrift te bekomen. Dit kan misschien geïnterpreteerd worden als “te vaag omschreven”. Het lag natuurlijk in de bedoeling van het HOM-bestuur om, na inzage en kennisneming van alle vergaderingverslagen, enkel een kopie te vragen van de meest relevante documenten.

Onze Heemkring Opwijk-Mazenzele blijft ijveren voor de toepassing door het Opwijks gemeentebestuur van de federale en Vlaamse wetgeving in verband met openbaarheid van bestuur. Tot hiertoe weigerde het gemeentebestuur in vele gevallen volledig ten onrechte deze regelgevingen toe te passen.

Met een brief van 4 februari 2003 stuurde het College van Burgemeester en Schepen ons een afschrift van een uittreksel uit de notulen van het schepencollege van 28 januari 2003. Het College besliste om geen inzage te verlenen van de gevraagde documenten, niet meer op grond van  art. 7, 4° van de wet van 12 november 1997 ('vraag kennelijk te vaag geformuleerd') zoals zij deed in november 2002, maar nu op grond van art. 7, 3° van dezelfde wet ('vraag kennelijk onredelijk'). Het College stelt in haar motivering onder meer 'Gelet op het feit dat inzage verlenen van al deze documenten enorm veel tijd zal kosten en de goede werking van de gemeentelijke diensten zeker zal hypothekeren' en in haar besluit 'Door de grote hoeveelheid zou immers de goede werking van de gemeente gehypothekeerd worden'.

Het HOM-bestuur legt zich niet neer bij deze laatste beslissing van het Schepencollege.

Wij kunnen ons niet inbeelden dat inzage verlenen (dus zelfs nog geen kopie maken !) van de verslagen van de “chronologische inspraakvergaderingen” opgesomd in de bijlage 2 van het ontwerp ruimtelijk structuurplan, de werking van de gemeentelijke administratie (waarvan wij als burger veronderstellen en hopen dat zij behoorlijk functioneert) zou hypothekeren of destabiliseren !

Het bestuur van Heemkring Opwijk-Mazenzele vindt dan ook dat art. 7, 3° van de wet van 12 november 1997 hier niet kan ingeroepen worden om deze federale wet betreffende de openbaarheid van bestuur in de provincies en gemeenten en het Vlaams decreet van 18 mei 1999 betreffende de openbaarheid van bestuur niet toe te passen.

Informele contacten met personeelsleden van de bevoegde gemeentelijke diensten leerden ons ondertussen dat al deze verslagen, volgens hun onmiddellijk en zonder last voor de dienst ter inzage kunnen gegeven worden. Maar het probleem ligt blijkbaar bij het Schepencollege!

De verslagen van de 'inspraakvergaderingen' die opgesomd werden in een bijlage van het Ontwerpstructuurplan dat in openbaar onderzoek was mochten of mogen dus volgens het Opwijks Schepencollege door de burgers niet ingekeken worden! Is dit openbaar onderzoek voor het Ontwerp structuurplan, waarin verwezen wordt naar deze vergaderingen, dan nog wel rechtsgeldig?

Als men vaststelt hoe het Opwijks gemeentebestuur zich blijft verzetten tegen de wettelijk vastgelegde regels voor openbaarheid van bestuur, onder meer in het dossier rond het Ontwerp gemeentelijk ruimtelijk structuurplan kan men zich wellicht terecht afvragen wat sommige mensen van het gemeentebestuur te verbergen hebben in dossiers van ruimtelijke ordening.

Meer info (met ook de reproductie van de meest ter zake dienende documenten over deze zaak) is beschikbaar op pagina's van de HOM-internetsite ..\fr\structuurplan.htm.

Naar boven

6.

Open Monumentendag 2003

Op zondag 14 september 2003 wordt in gans Vlaanderen de 15e editie Open Monumentendag Vlaanderen (OMD) georganiseerd.

Dit jaar is het OMD-thema 'Steen'.

Onze Heemkring doet ook dit jaar mee met een specifiek project in Opwijk-centrum rond dit thema. Meer nieuws hierover onder meer in onze volgende HOM-nieuwsbrieven en op de pagina's van de HOM-website http://heemkringopwijk.net/HOM-alg/fr/omd-2003.htm.

Wie reeds wil kennismaken met Open Monumentendag Vlaanderen 2003 en met het thema 'Steen' kan terecht op http://www.monument.vlaanderen.be/omd/nl/

Naar boven

7.

Nieuw op de HOM-website

Sinds begin januari 2003 voegden wij volgende bijdragen toe op onze site www.heemkringopwijk.be:

Sinds half januari 2000, dus nu reeds ruim 3 jaar, kan informatie over de Heemkring en de heemkundige werking in Opwijk geraadpleegd worden op de HOM-internetsite.

Op dit ogenblik ontvangt de site gemiddeld ca. 90 bezoekers per dag die in totaal ca. 200 pagina's per dag openen. De site werd op de drie jaar ca. 70.000 keer bezocht.

De site bestaat nu reeds uit ca. 235 webpagina's.

Klik hier voor de inhoud van de HOM-website.

Naar boven

8.

HOM-tijdschrift 2003-1

Eind maart-begin april 2003 verschijnt het eerste nummer van het HOM-tijdschrift 11e jaargang (2003), met volgende bijdragen:
een verslag van het archeologisch onderzoek (1998-1999) op de Opwijkse Borchtsite, de Broederschap van Sint-Paulus te Opwijk, Genealogie ABBELOOS (uit Londerzeel, te Opwijk sinds 1690): een addendum, Het Opwijks meting- en kaartboek 1725-'26 (kaart 5-4), De provinciale weg Aalst-Vilvoorde in Opwijk in de 19e en in de 20e eeuw, Oude liedjes en spreuken,...
In afzonderlijke informatieve rubrieken komen het heemkundig archief en de documentatieverzameling en ook activiteiten en mededelingen van de vereniging aan bod.

Meer info over het HOM-tijdschrift: http://heemkringopwijk.net/HOM-alg/Tijdschrift.htm.

Naar boven

9.

HOM-Heemkundig archief en documentatie

In het HOM-tijdschrift publiceren wij geregeld de gedetailleerde lijst van de laatste aanwinsten (schenkingen, aankopen en ruil) van het HOM-archief en documentatieverzameling met inbegrip van de historische-heemkundige en genealogische werken- in de HOM-bibliotheek. Zie ook de lijst van schenkers 2002 op http://heemkringopwijk.net/HOM-alg/fr/schenkers-2002.htm

Met een ruilabonnement ontvangen wij nu volgende tijdschriften en informatiebladen voor onze HOM-bibliotheek:

Ascania (Asse), Ter Palen (Heemkring Buggenhout), De Faluintjes (Baardegem, Herdersem, Meldert en Moorsel), Tijdschrift Heemkring Lebbeke, Mededelingen van de Heemkundige Kring van Erpe-Mere, Cronijcke (Oudheidkundige Kring van het Land van Dendermonde), Info-Belledaal (Heemkundige Kring Affligem), Berla (Heemkundige Kring Meise, Oppem en Wolvertem), Salvator-mededelingen (Oudheidkundige Kring H.H. Salvator Wieze), De 'Semse' kroniek en de maandelijkse Nieuwsbrief (Heemkundige Kring Zemst), De Gonde (Heemkundige Vereniging Melle), Eigen Schoon (Grimbergen), Mores (Vlaams Centrum voor Volkscultuur), Vlaamse Stam (Vlaamse Vereniging voor Familiekunde), Genealogie & Heraldiek in Vlaanderen (Samenwerkingsverband Vlaamse Verenigingen voor familiekunde), In het Land van Dendermonde (V.V.F. Dendermonde) en Dender-Stam (V.V.F. Aalst).

In het kader van een ruilovereenkomst ontvangen wij ook de jaarboeken van de Oudheidkundige Kring van het Land van Dendermonde (Gedenkschriften), van de Heemkundige Kring Osschaert (Hamme), van de Heemkundige Kring Belledaal (Affligem) en van 'Ons Graafschap' van de Geschied- en Heemkundige Kring van het Graafschap Jette.

De HOM is ook geabonneerd op Ons Heem (Verbond voor Heemkunde), Heemspiegel (Beleids- en vormingsblad van het Verbond voor Heemkunde), de Nieuwsbrief (Verbond voor Heemkunde - Gouw Vlaams Brabant), op Het Land van Aalst (geschied- en heemkundige vereniging 'Het Land van Aalst') en op Brabant Cronikel (Vlaamse vereniging voor familiekunde - Vlaams Brabant).

Onze vereniging ontvangt ook het driemaandelijks Tijdschrift van Dexia Bank (vroeger Gemeentekrediet van België), de KADOC-Nieuwsbrief (Katholiek Documentatie- en Onderzoekscentrum, KUL), M & L Monumenten en Landschappen (Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap - Afdeling Monumenten en Landschappen), VCM-contact (VCM-Contactforum voor Erfgoedverenigingen) en het jaarlijks verslagboek, SOMA Berichtenblad van het Studie- en Documentatiecentrum Oorlog en Hedendaagse Maatschappij (vroeger '30-'50 - Berichten van het Navorsings- en Studiecentrum voor de Geschiedenis van de tweede Wereldoorlog) en Onze Knaap (St.-Pietersgilde van Mazenzele).

Door aankoop, ruil, schenking,... trachten wij zo veel mogelijk vroegere jaargangen te vervolledigen.

Andere tijdschriften van heemkundige of geschiedkundige of genealogische aard, vroegere nummers of dubbels (waarmee wij kunnen ruilen), worden steeds in dank aanvaard.

Alle binnenkomende publicaties worden steeds zorgvuldig geïnventariseerd en bewaard in de HOM-bibliotheek. Er wordt systematisch een repertorium op de computer bijgehouden van alle informatieve artikelen van heemkundige-geschiedkundige aard in tijdschriftnummers en in de bijzondere publicaties die wij in onze HOM-bibliotheek binnenkrijgen.

Meer info over het HOM-archief en –documentatie: http://heemkringopwijk.net/HOM-alg/fr/archief_en_doc.htm.

Naar boven