Kroniek Opwijk 1914 - 6
21 - 30 september 1914
Maandag 21 september 1914
Duitse troepen legeren bestendig te Droeshout.
De pastoor van Mazenzele, Octaaf De Smet, trekt met zijn getuigen naar den krijgsraad te Meise (Ophasselt). Hij krijgt vrijspraak en de Duitser die hem had bestolen wordt veroordeeld.
22 september
Duitsers op Droeshout, Asse, Merchtem,.... Belgische troepen in Aalst, Lebbeke, Buggenhout,...
Schermutselingen tussen de twee groepen te Nijverseel.
23 september
De Duitsers kamperen tot in de nabijheid van het klooster in Opwijk, en zwerven ‘s avonds in het dorp.
25 september
Duitse troepen, met hun officieren, logeren ook op de hoeve De Smedt op d' Hulst.
Op bevel van de Duitsers, mag niemand na 8 uren buiten zijn huis gaan.
De Duitsers bedreigen opnieuw Dendermonde.
26 september
26 en 27 sept. 1914 zijn ongetwijfeld de meest memorabele dagen van de oorlog voor Opwijk.
Bij de derde en laatste uitval van het Belg. leger wordt vanuit Dendermonde onder meer zuidwaarts aangevallen in de richting Opwijk, Merchtem en Asse. Een Belgische divisie moet de Duitsers vanuit Dendermonde 'de Front' aanvallen. Andere eenheden moeten de Duitse linie op de westelijke flank (vanuit Oordegem-Impe) en op oostelijke flank (vanuit St.-Amands,...) bestormen. Onder meer Opwijk (vooral 't Eeksken) en aangrenzende delen van de buurdorpen Lebbeke en Buggenhout zitten er midden in.
Er zijn zware gevechten, onder meer op de grens Opwijk (Eeksken), Buggenhout en Lebbeke. Maar ook in Buggenhout-centrum en-bos en in Opwijk (vooral rond de spoorweg) werd zwaar slag geleverd.
De Duitsers richten in de gebouwen van het pensionaat Lindemans (Schoolstraat) een Rood-Kruishospitaal in (Feldlazaret 1176p). Op 26-27 sept. werden er tientallen gekwetsten opgenomen, zowel Belgische soldaten als Duitsers. Omdat het hospitaal in de voorlinie lag werden de meeste gekwetsten 's avonds geëvacueerd naar Brussel.
Rond de middag wordt op 't Eeksken een Duitse soldaat door Belgische voorposten zwaar getroffen. Onder het voorwendsel 'Man hat geschossen' doen de Duitsers een wraakactie tegen de burgers. De verschrikte bewoners van de buurt worden uit hun huizen gehaald. Het gehucht wordt in brand gestoken. 10 huizen gaan, met hun inboedel, in vlammen op. De vrouwen en kinderen worden op de hoek van de straat samengebracht en moeten geknield blijven, met de handen in de lucht. Het mansvolk, 52 in totaal, worden gevangen door het dorp gevoerd en verder richting Mansteen.
De betrokken zwaar gekwetste Duitse soldaat werd naar het veldlazaret in 't Pensionaat Lindemans gevoerd. Hier konden de Opwijkse geneesheren B. De Smedt (burgemeester) en Jozef Wynants de Duitse ambulancie-artsen overtuigen dat de getroffen Duitse infanterist geschoten was door reguliere Belgische soldaten. Hierdoor waren de burgers van 't Eeksken zeker onschuldig.Bange avond en nacht in Opwijk-dorp, met de Duitsers ingekwartierd en de Belgische troepen aan de overkant van de spoorweg.
Op Droeshout (Steenweg op Vilvoorde) moesten de 52 mannen van 't Eeksken ondertussen wachten op de uitvoering van hun doodsvonnis. De gemeenschappelijke kuil voor hun graf werd al gedolven. Frans De Keersmaecker (52 jaar, ° Buggenhout, wed. Maria Paula De Cock) wordt uit de hoop gevangenen gehaald en koelbloedig dood geschoten. Een volgende groep van veroordeelden stonden al klaar aan de grafkuil toen een Duitse officier (gelogeerd op de hoeve Fr. De Smedt op d'Hulst) ijlings te paard kwam aangereden met de boodschap en het bevel om de moordpartij onmiddellijk te stoppen. De tussenkomst van de Opwijkse geneesheren en de burgemeester bij de Duitse legerofficieren had dus vooralsnog geholpen. De mensen van 't Eeksken, behalve dan Frans De Keersmaecker, waren gered van de dood.
Zondag 27 september
De gevechten duren nog voort. 's Morgens vallen ruim 500 Duitsers binnen in Opwijk-dorp en trekken naar de kerk. Zij vernielen delen van de kerkhofafsluiting.
Wegens de oorlogsomstandigheden hadden er in de kerk van Opwijk slechts 2 gelezen missen plaats. Er was geen hoogmis en geen lof. De inwoners hielden zich schuil in hun kelders of gemaakte putten, of gingen op de vlucht.
In de
loop van de dag herneemt het artillerievuur en verschillende huizen worden
geraakt.
De Duitsers marcheren terug langs de grote steenweg (Droeshout en Nijverseel)
naar Lebbeke en Dendermonde.
Gewezen Opwijkenaar Lodewijk Karel Luypaert (° Opwijk 06-05-1875, x Peizegem 20-02-1912 Maria Julia De Raes) komt als burgerslachtoffer om bij de beschieting van de kerk van Peizegem door de Duitsers.
28 september
In Opwijk is het nu opnieuw rustig. De gevechten zijn verschoven vooral richting Buggenhout en Londerzeel-Breendonk.
Een gekwetste Belgische soldaat, Alfons Daese (Gent) sterft in het veldhospitaal in 't pensionaat Lindemans (Schoolstraat).
In deze dagen maakt veldwachter Jan Hermus zich erg verdienstelijk door op het slagveld, zelfs tot in Buggenhoutbos, de gevallen Belgische soldaten op te sporen en ze behoorlijk te begraven.
30 september
De doodgeschoten burger Frans De Keersmaecker en de soldaat Alfons Daese worden plechtig op het kerkhof van Opwijk begraven naast enkele andere Belgische soldaten die op de grens Opwijk (Eeksken)- Buggenhout-Lebbeke sneuvelden. De gesneuvelde soldaten worden later ontgraven en naar een militair kerkhof overgebracht.
![]() |
|
Schadeaangifte door de weduwe Petrus Aelbrecht (Eeksken, eindseptember 1914). |
![]() |
|
De ruines van het verwoest Eeksken (foto's winter 1914-1915). Het gaat over dat deel van het huidige Eeksken dat door de de rechttrekking van de baan naar Buggenhout in 1939 afgesneden werd van de hoofdbaan, aan de huidige huizen nrs. 156-176. |
![]() |
Overlijdensakte van Frans De Keersmaecker (Eeksken), door de Duitsers vermoord langs de Steenweg op Vilvoorde op 27 september 1914. |
![]() |
Overlijdensakte van soldaat Alfons Daese (Gent), gestorven in het veldhospitaal in 't pensionaat Lindemans (Schoolstraat) op 28 september 1914. |